Overuren en vergoedingen in de horeca
In de horeca kan het aantal werkuren sterk variëren, vooral wanneer je collega ziek is, tijdens piekperiodes zoals feestdagen of speciale evenementen. Het is daarom belangrijk dat zowel werkgevers als werknemers begrijpen hoe overuren geregeld zijn, inclusief de rechten op extra betaling of compensatie. In de cao voor de horeca zijn speciale regels over overuren opgenomen. Als een werknemer meer uren werkt dan afgesproken in het contract, hoeft een werkgever niet altijd extra geld te betalen. Waar heb je dan wel recht op? Lees daar hieronder meer over.
Wat zijn overuren in de horeca?
Overuren in de horeca zijn de uren die een werknemer werkt bovenop de afgesproken normale arbeidstijd in de arbeidsovereenkomst. In de horeca werk je normaal gesproken 1.976 uur in een jaar. Dat is gemiddeld 38 uur per week als je fulltime werkt.
Recht op extra betaling
In de Nederlandse horeca is het vrij gebruikelijk dat werknemers compensatie ontvangen voor overuren. Vooral omdat de werktijden vaak buiten de standaarduren vallen, zoals tijdens late nachten of vroege ochtenden. Deze compensatie voor overuren zijn vastgelegd in de collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) die specifiek zijn voor de horecasector. In veel gevallen in de horeca wordt overwerk niet altijd met extra geld gecompenseerd maar met vrije tijd.
Compensatie voor overuren met vrije tijd
Voor elk uur dat je extra werkt, kun je een uur vrij krijgen. Deze vrije tijd dient normaal gesproken binnen een jaar opgenomen te worden. Als het niet mogelijk is om de overuren binnen 13 weken na dat jaar als vrije tijd op te nemen, dan moet de werkgever deze uren uitbetalen tegen het normale uurloon.
Deze aanpak zorgt voor flexibiliteit in de planning binnen de horeca, waar de werkdruk sterk kan variëren door seizoensgebonden pieken of speciale evenementen. Deze regeling helpt om de balans tussen werk en privé te bewaken, terwijl werknemers nog steeds worden gecompenseerd voor extra gewerkte uren.
Mag ik overwerk weigeren?
Je werkgever mag je niet dwingen om meer dan 10% extra te werken dan deze uren binnen een bepaalde periode. Als je in totaal meer dan 2.173 uur per jaar werkt, mag je nee zeggen tegen nog meer overwerk. Maar als je meer wilt werken, mag dat natuurlijk wel. De regels voor het betalen en compenseren van overwerk zijn hetzelfde als voor extra uren die je werkt.
Hoe bereken je toeslag voor overuren?
De toeslag voor overuren hangt af van de regels in de cao waar jij onder valt. Meestal krijg je 50% tot 100% extra betaald, bovenop je normale loon voor de uren die je meer werkt dan je gewone werktijden.
Wat als je vaak meer werkt dan je contract zegt?
Als je al drie maanden lang elke week meer uren werkt dan er in je contract staat, kun je aan je baas vragen om je contract te veranderen. Zo past je contract beter bij de uren die je echt werkt.
Wat als je minuren hebt?
Minuren zijn de uren die je minder werkt dan je volgens je contract elke week zou moeten werken, en die toch zijn uitbetaald. Gedurende het jaar wordt er gekeken naar hoeveel minuren en overuren je hebt gewerkt en aan het einde van het jaar bereken je dan het totaal. Als je minuren hebt aan het eind van het jaar, dan kan dit komen bijvoorbeeld komen, doordat je jezelf te weinig hebt ingeroosterd. Deze uren moet je binnen drie maanden na het jaar inhalen. Daarna vervallen ze.
Wat als je er niet uitkomt met je werkgever?
In de horeca is het belangrijk dat werkgevers de cao-regels volgen, die zaken als werkuren en loon regelen. Als deze niet worden nageleefd, kunnen werknemers of vakbonden actie ondernemen. De eerste stappen die je kan ondernemen is praten met je werkgever. Als je er niet met je werkgever uit kan komen, dan kun je actie ondernemen:
Naar de rechter stappen: Werknemers kunnen naar de rechter gaan om te eisen dat de werkgever de cao naleeft of om een schadevergoeding te vragen.
Inspecties: De Nederlandse Arbeidsinspectie kan onderzoeken of een werkgever zich aan de cao houdt. Ze kunnen bijvoorbeeld de administratie controleren of met werknemers praten.
Boetes: Er kunnen boetes worden opgelegd als een werkgever de cao niet naleeft. Deze boetes hangen af van wat er in de cao staat.
Je kunt ook hulp vragen van vakbonden. Zij kunnen je helpen om je rechten te verdedigen. Werknemers wordt aangeraden eerst problemen met hun werkgever te bespreken en indien nodig juridische hulp te zoeken. Dit zorgt voor een eerlijke behandeling en een veilige werkomgeving. Ook KHN Nederland kan je bij aanvullende vragen van dienst zijn.
Wil je meer weten over werktijden in de horeca? Lees hier meer over op FNV Horeca.