freelance kok

Zelfstandigen in de hotellerie: wat verandert er vanaf 1 januari 2025?

In de hotellerie worden flexibele arbeidskrachten vaak ingezet tijdens drukke periodes, bij ziekte van personeel, of voor speciale evenementen. Hoteliers die zelfstandigen inhuren zoals freelance koks, receptionisten of eventmanagers, moeten zich bewust zijn van de regels betreffende zelfstandigen. Sommige zelfstandigen zijn namelijk schijnzelfstandig. Er is sprake van schijnzelfstandigheid wanneer iemand een opdracht doet als zelfstandige, maar volgens de regels eigenlijk in loondienst is (werknemer).

De Wet DBA werd in 2016 ingevoerd om een einde te maken aan schijnzelfstandigheid, waarbij de VAR-verklaring werd afgeschaft. Echter, door onduidelijkheid over hoe de Belastingdienst moest handhaven, werd een handhavingsmoratorium ingesteld. Hierdoor werd er jarenlang nauwelijks gecontroleerd op schijnzelfstandigheid.

Met het Deliveroo-arrest is er nu meer duidelijkheid over wanneer iemand als schijnzelfstandige wordt beschouwd. Mede daarom heeft de Belastingdienst besloten om vanaf 1 januari 2025 weer actief te gaan handhaven.

Vanaf die datum lopen opdrachtgevers het risico op naheffingen en boetes als blijkt dat er sprake is van schijnzelfstandigheid.

Toets werknemers vs. zelfstandigen

De vraag die nu rijst is: Wanneer is sprake van schijnzelfstandigheid (een werknemer) en wanneer gaat het om een èchte zelfstandige (een zzp’er)?

Een werkende is een werknemer als hij:

  1. Een vergoeding ontvangt voor het werk.

  2. Onder leiding en toezicht werkt van de opdrachtgever.

  3. Persoonlijk de arbeid uitvoert en zich niet zomaar kan laten vervangen.

Een echte zelfstandige voldoet niet aan criterium 2 (onder leiding en toezicht werken). In de praktijk kan het soms lastig zijn om dit onderscheid te maken. In het Deliveroo-arrest heeft de Hoge Raad verduidelijkt wanneer sprake is van een werknemer of een zelfstandige. De Rijksoverheid heeft de website www.hetjuistecontract.nl gelanceerd, waarop je op basis van de Deliveroo-criteria kunt toetsen of sprake is van een zelfstandige of een werknemer.

Waarom is het toetsen van schijnzelfstandigheid belangrijk?

Zowel de Belastingdienst, de zelfstandige, en de vakbonden kunnen een claim indienen. Een zelfstandige kan de gezichtspunten van het Deliveroo-arrest gebruiken om aan te voeren dat hij toch een werknemer is. Hier zitten verschillende gevolgen aan verbonden. Zo kan hij nu claimen dat hij recht heeft op ontslagbescherming, achterstallige pensioenpremies, vakantiedagen, etc. Vakbonden kunnen dit ook doen, zoals FNV succesvol heeft gedaan voor de fietskoeriers van Deliveroo.

De Belastingdienst kan ook een claim indienen, dit kan leiden tot boetes en naheffingen voor de opdrachtgever. De Belastingdienst handhaaft vanaf 1 januari 2025.

Hoe kunnen hoteliers zich voorbereiden?

Het is belangrijk voor hoteliers de samenwerkingen met zelfstandigen goed te evalueren. Gebruik de bovenstaande gezichtspunten die komen uit het Deliveroo-arrest. Dit kan bijvoorbeeld via de website www.hetjuistecontract.nl. Controleer of de flexibele arbeidskracht onder leiding en toezicht staat of juist zelfstandig werkt.

Conclusie

Het Deliveroo-arrest en feit dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 is gaan handhaven maken dat het steeds belangrijker is om zelfstandigen en werknemers op de correcte wijze te kwalificeren. Als werkgever liggen de consequenties van een foute kwalificatie onder jouw verantwoordelijkheid. Het correct kwalificeren maakt een soepele en professionele samenwerking mogelijk!

Dit artikel is gecontroleerd door:

Sander (A.J.C.) Theunissen

Advocaat Arbeidsrecht (Counsel) / Employment Lawyer - CLINT | Littler